E drejta biznesore nderkombetare - Prezantimi 1

RËNDËSIA E TË DREJTËS BIZNESORE NDËRKOMBËTARE

Ü E drejta biznesore ndërkombëtare është degë ë të drejtës e rëndësishme që

studion raportet – marrëdhëniet tregtare (biznesore) ndërkombëtare;

Ü Kjo lëmi është e rëndësishme dhe për faktin se marrëdhëniet ekonomike tani në

botën bashkëkohore po bëhen gjithnjë e më dinamike dhe masive që i rregullojnë

raportet lidhur me;

F Qarkullimin e mallrave;

F Shërbimeve;

F Teknologjisë;

F Kapitaleve;

Ü Të gjitha këto veprime që të kryhen me një profesionalizëm dhe lehtësi

detyrimishë kërkohet shkallë e lartë e përgatitjes intelektuale të palëve

kontraktuese;

Ü Kontraktimi i punëve – veprimtarive konsiderohet faza me e rëndësishme e

realizimit të shitblerjeve dhe bashkëpunimit të zhvilluar biznesor;

Ü Andaj kjo lëndë ka për qëllim ofrimin e informacioneve të dobishme personelit

dhe ndërmarrjeve të tyre që më elegancë dhe lehtësi profesionale t’u

mënjanohen vështirësive dhe humbjeve eventuale;

Ü Këtu trajtohen studiohen:

Ä Fazat e negociatave;

Ä Praktikat e dëshmuara të biznesit;

Ä Strategjitë e negocimit dhe lidhjes së punëve;

Ä Etj;

Ü Strategjtë e formulimit të mirë të negociatave me partnerë të jashtëm dhe

lidhjen e kontratave serioze e të dobishme;

Ä Nganjëherë në praktikë ndodhë që ndërmarrjet tona, për shkak të

mungesës së praktikave, të krijojnë projekte – kontratash të cilat nuk janë

racionale dhe të dobishme për vet ndërmarrjen e vendit;

Ä Andaj njohja e këtyre çështjeve ndihmon në rritjen e sigurisë juridike të

punëve kontraktore dhe biznesore;

2

Ü Në botën bashkëkohore marrëdhëniet biznesor më botën e jashtme edhe pse

janë liberalizuar në mas të madhe, secili vend po ashtu edhe vendi ynë, i

rregullohen me dispozita të veçanta ligjore – ligje;

Ä Rregullohet mënyra e lidhjes, regjistrimit dhe e përmbarimit të kontratave;

Ü Marrëdhëniet e qarkullimit të mallrave, shërbimeve, kapitalit dhe njerëzve

konsiderohen marrëdhënie komplekse që kërkojnë që para se këto raporte të

lidhem me kontratë që të fillim të:

Ä Njohjen e partnerëve të ardhshëm;

Ä Njohjen e gjendjes së tyre financiare;

Ä Vëllimin dhe dimension e biznesit;

Ä Cilësinë e mallrave dhe të shërbimeve;

Ä Teknologjitë që mund të jenë objekt i biznesit;

Ä Etj;

Ü Zakonisht kontratat në bizesnin ndërkombëtar janë afatgjata ndaj duhet të

plotësohen një seri detyrimesh bilaterale që kërkohen nga ligji i vendit por edhe

nga rendi juridik ndërkombëtar;

Ü Sot lëvizja – qarkullimi i mallit, kapitalit, shërbimeve dhe të arriturave shkencore

(dijës dhe teknologjisë) është liberalizuar në mas të madhe;

Ü Zakonisht lëvizja identifikohet nga shtetet e zhvilluara në drejtim të atyre në

zhvillim;

Ü Kjo është mundësuar për shkak të liberalizimit të madh të politikave shtetërore

dhe kufizimeve në sovranitetin vetanak;

Ü Andaj në pikëpamje operacionale kontratat si instrumente juridike në biznesin

ndërkombëtarë duhet të jenë të analizuara dhe të matura mirë me të vetmin

qëllim që të sjellin efekte pozitive;

Ü Tani në tregun ndërkombëtar ekziston parimi i lëvizjes së lirë të mallrave,

shërbimeve, kapitalit dhe njerëzve në hapësira sa më të mëdha gjeografike;

Ü Kjo lëvizje e lirë është determinuar nga presioni i madh i shteteve të zhvilluara në

pikëpamje ekonomike;

Ü E drejta biznesore ndërkombëtare trajton dhe ofron informacione për teknikat

juridike dhe kontraktuese për zhvillimin e biznesit ndërkombëtar;

3

NOCIONI

Ü E drejta biznesore ndërkombëtare është lëndë e posaçme e cila studiohet në

fakultetet juridike dhe ekonomike me qëllim që studentëve të këtyre profileve

t’u ofrojë dijen dhe informatat e duhura;

Ü E drejta biznesore ndërkombëtare është emërtim një materie juridike e cila i

studion aspektet e tregtisë – biznesit ndërkombëtar respektivisht marrëdhëniet

juridike ndërkombëtare biznesore;

E DREJTA NDËRKOMBËTARE BIZNESORE SI DISIPLINË SHKENCORE

Ü E drejta ndërkombëtare biznesore një periudhë të gjatë kohore ka qenë pjesë e

të drejtës ndërkombëtare publike dhe e të drejtës ndërkombëtare private;

Ü Për shkak të zhvillimit ekonomik ndërkombëtar dhe nevojës për rregullimin e

këtyre marrëdhënieve, ajo shndërrohet në disiplinë të veçantë shkencore;

Ü Është karatresistike sepse i studion dhe i kompnon për studim shumë rregulla që

janë pjesë edhe e degëve të tjera juridike;

Ü Në teori ka pasur probleme lidhur me ndarjet pro dhe kundër që janë bërë lidhur

me të drejtën ndërkombëtare nacionale të një shteti dhe në të drejtën

ndërkombëtare biznesore;

Ü Megjithatë, shteti paraqitet edhe si tregtarë dhe i cili në këto raste nuk mund të

thirren në të drejtën nacionale;

Ü Gjithashtu, e drejta biznesore ndërkombëtare studion edhe rregullat e të drejtës

publike ndërkombëtare me të cilat rregullohen çështjet e tregtisë dhe biznesit

ndërkombëtar të cilat lidhen në bazë të kontratave ndërkombëtare;

OBJEKTI I TË DREJTËS NDËRKOMBËTAERE BIZNESORE

Ü Objekti i studimit të drejtës biznesore ndërkombëtare janë aspektet juridike të

marrëdhënieve tregtare – biznesore që janë të lidhura për shit blerjen e mallrave

dhe të shërbimeve;

4

Ü Shikuar në aspektin e gjerë nënkuptojmë marrëdhëniet ose transaksionet e

ndryshme:

Þ Shkencore – teknike;

Þ Prodhuese;

Þ Tregtare – komerciale;

Þ Valutore – financiare;

Þ Kreditore – financiare; dhe të

Þ Lidhjeve të tjera të bazuara në pjesëmarrjen e shumë subjekteve të

niveleve të ndryshme në bazë të rregullativave juridike në fuqi;

Ü Nga kjo gamë aspektesh dhe marrëdhëniesh duhet potencuar së veprimtaria

zhvillohet në një hapësirë të gjerë – jo rrallë në tërë globin;

Ü Për shkak të natyrës jashtë nacionale dhe për shkak të kompleksitetit të mjedisit

biznesor ndërkombëtar në mënyrë automatike paraqitet nevoja e formimit të

strukturave të veçanta dhe e formave organizative që e ndihmojnë biznesin si në

planin nacional ashtu edhe në atë ndërkombëtar;

Ü Zhvillimi i marrëdhënieve biznesore është i kushtëzuar nga një seri faktorësh me

ndikim siç janë:

Ä Faktorët natyrorë, gjeografikë, demografikë, prodhues, teknologjikë,

social, nacional, etnikë, politikë, etj,.

Ü Të gjitha këto veprime paraqiten si trajta të manifestuara të marrëdhënieve

ekonomike ndërkombëtare më aktorë të ndryshëm sic janë:

Ä Organizatat ndërkombëtare të karakterit ekonomikë;

Ä Bashkëpunimi në zgjedhjen e problemeve globale ekonomike dhe

Ä Specializimin ndërkombëtar të prodhimtarisë dhe punëve shkencore

teknike;

Ä Punëve informative dhe marrëdhënieve valutore – financiare e kredituese

ndërmjet shteteve;

Ä Zgjedhjes së kontesteve nga lëmi i marrëdhënieve të caktuara në relacione

me karakter ndërkombëtar;

5

METODAT E STUDIMIT TË SË DREJTËS NDËRKOMBËTARE BIZNESORE

Ü Secila lëmi juridike dhe ekonomike ka metodat e studimit të cilat i aplikon për

studimin shkencore;

Ü Edhe e drejta ndërkombëtare biznesore për të studiuar normat juridike përdorë

metodën e

q Interpretimit materiale – normativ / juridik;

q Metodën krahasimore

q Metodën e zhvillimit historik ndërkombëtar;

q Hulumtimit të rregullave të cilat i zgjedhin normat juridike që rregullojnë

marrëdhëniet juridike dhe kontraktore në biznesin ndërkombëtar;

q Identifikimin e subjekteve biznesore;

q Studimin e rregullave të tregtisë ndërkombëtare

q Iniciativës private për të lidhur punët kontraktore juridike;

q Rolin e OJQ – ve ndërkombëtare

q Identifikimit të konventave ndërkombëtare primare dhe alternative;

q Rregullat e posaçme të Odave Tregtare ndërkombëtare;

SISTEMIMI I LËNDËS SË TË DREJTËS NDËRKOMBËTARE BIZNESORE (EDBN)

Ü Qëllimi i së drejtës biznesore ndërkombëtare (EDBN) është studimi i rregullave

juridike me të cilat rregullohen marrëdhëniet ekonomike ndërkombëtare;

Ü Kjo nënkupton rregullat ndërkombëtare dhe ato nacionale të cilat së bashku janë

në varshmëri me njëra tjetrën me qëllim të rregullimit të këtyre marrëdhënieve;

Ü Detyrë e objektit të kësaj lënde në cilësi të disiplinës shkencore është që të ofrojë

informacione të dobishme lidhur me:

Þ Karakteristikat juridike të marrëdhënieve ekonomike ndërkombëtare –

PJESA E PËRGJITHSHME;

Þ Krijimin dhe rregullimin e marrëdhënieve të drejtpërdrejta biznesore të

subjekteve ekonomike që janë të lidhura me qarkullimin ndërkombëtar të

mallrave, shërbimeve dhe të hollave – PJESA E POSAQME;

Ü PJESA E PËRGJITHSHME EDBN - rregullon: